Chuyến đi dài kỷ lục của robot NASA trên Sao Hỏa

Chuyến đi diễn ra vào ngày 19/6, hay ngày Sao Hỏa (sol) thứ 1540 của Perseverance. Kỷ lục trước đó về quãng đường di chuyển trong một ngày Sao Hỏa là 347,7 m, do robot thiết lập vào ngày Sao Hỏa thứ 753 (3/4/2023).

Trong video, phát hành hôm 18/12, những vệt bánh xe trên mặt đất là từ hai chuyến đi về phía nam trước đó của Perseverance vào ngày Sao Hỏa 1509 và 1510 (tương ứng ngày 18 và 19/5). Hình ảnh nhỏ ở góc phải video thể hiện vị trí của robot trên bản đồ nhìn từ quỹ đạo.

Chuyến đi dài kỷ lục của robot Perseverance ngày 19/6. Video: NASA

300 cặp ảnh dùng để tạo video được thu thập bởi các camera điều hướng, chụp với tần suất 5 m một cặp trong 1/3 quãng đường đầu tiên và mỗi mét một cặp trong 2/3 quãng đường còn lại. Các cặp ảnh được kết hợp với dữ liệu về hướng, tốc độ bánh xe, góc đánh lái và dữ liệu từ bộ đo quán tính của Perseverance, sau đó đưa vào môi trường ảo 3D. Video thu được gồm những khung hình ảo được chèn vào sau mỗi 0,1 m quãng đường di chuyển.

Perseverance phóng lên không gian tháng 7/2020 và đáp xuống hố trũng Jezero trên Sao Hỏa tháng 2/2021. Mục tiêu chính của robot là tìm kiếm dấu hiệu sự sống vi sinh vật cổ đại và thu thập mẫu vật để đưa về Trái Đất trong tương lai. Trong thời gian hoạt động trên hành tinh đỏ, robot đạt được nhiều cột mốc quan trọng như tạo ra đủ oxy để duy trì sự sống cho một con chó nhỏ và phát hiện đá bùn với những đặc điểm có thể là dấu hiệu sinh học.

Trước khi Perseverance đến sao Hỏa, robot Opportunity của NASA giữ kỷ lục về quãng đường di chuyển trong một ngày là 219 m, thiết lập vào ngày 20/3/2005.

Perseverance do Phòng thí nghiệm Sức đẩy Phản lực (JPL) thuộc NASA, chế tạo và vận hành. Hai năm qua, các kỹ sư đã tiến hành đánh giá toàn diện gần như mọi hệ thống nhỏ của robot và kết luận nó có thể hoạt động ít nhất đến năm 2031.

Dù các kỹ sư vạch ra lộ trình và hoạt động khoa học hàng ngày, một khi bắt đầu di chuyển, Perseverance sẽ tự vận hành và dựa vào hệ thống tự động của mình, ENav, để vượt qua chướng ngại vật bất ngờ trên đường. Các robot trước đó không thể làm tốt như Perseverance. Chúng thường phải giảm tốc độ xuống rất chậm để đi qua những tảng đá, hố cát hoặc khi ở gần gờ đá.

"Hơn 90% hành trình của Perseverance phụ thuộc vào khả năng lái tự động, giúp thu thập nhanh chóng nhiều loại mẫu vật", Hiro Ono, nhà nghiên cứu công nghệ tự lái tại JPL, giải thích. "Khi con người đặt chân lên Mặt Trăng, thậm chí Sao Hỏa trong tương lai, khả năng lái tự động tầm xa sẽ đóng vai trò then chốt giúp khám phá những thiên thể này".

Thu Thảo (Theo IFL Science, Science Alert)